Кәсіпкерге кеңсе, сауда жасайтын алаң, кәсіпкерлік әрекет жасау үшін мүмкін тауар сақтайтын қойма немесе жер тәлімі туралы бірнеше рет келісім-шарт қажет болатыны анық, немесе қарапайым тілмен айтқанда мүлікті жалдау туралы келісім-шарт қажет болады.
Сондықтан жалға беру келісім-шарт классикалық үлгіде таралған және белсенді түрде қолданылатын қатынас түрі ретінде азаматтық-құқықтық келісім-шарттар кәсіпкерді жайдың иесімен (жалға берілетін дүниенің иесімен).
қатынаста болу ережелері болып табылады.
Бұл жағдайда меншік иесі (жекеменшік иегері) «Жалға беруші» немесе «Мүлік иесі» деп аталады, ал мүлікті уақытша қолдануға алушы кәсіпкер немесе басқа жеке немесе заңды тұлға «Жалға алушы» немесе «Мүлік алушы» деп аталады.
Келісім-шарт бойынша Жалға берушімен Жалға алушының келісілген қатынастары Қазақстан Республикаының Азаматтық кодексінің 540-564, 573-594 баптары бойынша реттелеліп рәсімделеді.
Бұл жерде жалға беру келісім-шарттың ерекшелігі оның басында азаматтық заңнаманың ескерілуімен қатар салық, еңбек және жер нормаларының құқы, сонымен қатар жалға алатын дүниенің мәніне де назар аударуды қажет етеді, сол себептен оны жоспарлау, сонымен қатар келісім-шарт ұзақ мерзімге немесе нақты бір мерзімге жасалуы жоспарланады. Мүмкін ол мемлекеттік тіркеуден өтеді ме, әлде оны нотариус куәлеген куәлік ретінде әзірленген үлгіде жеткілікті болады. Бұл жерде әр кәсіпкер болашақта кездесетін барлық тәуекелді ескере алып, келісім-шарт қабылданған кезде оған барлық кажетті фактролармен қарсы алмайды, себебі кәсіпкердің алдында келісім-шарт қабылдау кезінде көптеген белгісіз сұрақ тұрады:
- қандай мезгілге келісім-шарт қабылданғаны жөн, жалға алудың тәртібі?
- жалға алу тәртібін таңдау, бұған шыққан шығындарды есептен шығару қажет пе?
- кәсіпкер жалға алған заттарды субарендаға басқа адамға беруге бере алады ма, жоқ па?
Бұл өте маңызды жайлар мен шарттар келісім-шартта орын алса, кәсіпкер солар арқылы жалға беретін заттардың иесімен қатынасты тәуекелді мүмкіндігінше төмендете реттей алады ма екені белгісіз. Демек бұл сұрақтарға оның дайын болғаны абзал.
Сондықтан кәсіпкер келісім-шартқа тұрар алдында жоғары дәрежедегі жауапкешілік танытуы тиіс, нақты айтқанда құқық белгілейтін құжаттарды мұқият тексеріп, ол жерде жалғандыққа сақ болуды ескеріп, алааяқтықтан аулақ болу. Жалға алатын заттарды (жай), мұқият қарау, оларды пайдалану барысында олардың бойында ақаулықтар мен басқа да жасырынды кемшіліктерден абай болып, оларға жол бермеу ескерілгені жөн.
Көпиеген жалға беру заттардың иелері кәсіпкерге келісім-шарт келіскен мерзімінен бұрын бұзылған жағдайда шамадан аса айыппұл төлеуді жүктеп қояды. Ал нарық заманында бағаның құбылмалы өзгерістерін ескеру әр кәсіпкердің мүмкіндігі бола бермейді, сондықтан бұндай келеңсіз жайлар тартыс тудырып, мәселені шешу үшін сотқа жүгінуге мәжбүр етеді.
Біздің заңгер мамандар ерекше құнды келісім-шарттың жобасын ұсынымен шектелмейді, олар жалға берілген жайдың ерекшелігімен қатар кәсіпкердің өзінің де мүмкіндіктері ескереді. Демек, кәсіпкердің қауіпсіздігін де ескереді, сонмен қатар оны тәуекел қауптерінен де қорғайды. Осылай жалға алған жайдан айырылу жолдарынан сақтайды. Біз Сіздің келісім-шарттағы тәуекелді мүмкіндігінше төмендету жолдарын талдаймыз.
Біз қыметті ағылшын, қазақ, орыс тілдерінде ұсынамыз. Сіздердің нақты жағдайларыңыз бойынша егжей-тегжейді нақты анықтап және коммерциалық ұсыныс алуға бізге хабарласыңыз.
Бізге хат жіберіңіз. Жағдайыңызды баяндаңыз, біз оңтайлы шешімді сізге ұсынамыз
